Tajemna moc krwi #4 Transfuzja; jak przetacza się krew?

Transfuzja krwi to zabieg, który najczęściej wykonuje się podczas operacji, na oddziałach hematologicznych czy ratunkowym. Wskazaniem do przetoczenia krwi jest utrata krwi w trakcie lub po zabiegach operacyjnych, po wypadkach, a także niedokrwistość czy nabyte i wrodzone skazy krwotoczne. Podczas transfuzji można przetoczyć choremu krew innych osób (wówczas mówi się o transfuzji homologicznej) lub jego własną (wtedy mamy do czynienia z transfuzją autologiczną).

Przygotowanie do zabiegu: Przetaczana krew powinna mieć pełną dokumentację, dlatego przed przystąpieniem do zabiegu należy sprawdzić nie tylko dane personalne biorcy, lecz także jego grupę krwi i czynnik Rh oraz wynik próby zgodności.
Przed transfuzją jest także konieczna makroskopowa ocena krwi. Jeśli w trakcie testu zostaną stwierdzone objawy hemolizy (rozpadu krwinek czerwonych), skrzepy, kłaczki, zmiany barwy lub zmętnienia osocza, krew nie może być wykorzystana. 
Zanim dojdzie do transfuzji homologicznej, należy również wykonać próbę biologiczną, czyli próbę zgodności krwi, której celem jest ustalenie zgodności grupy krwi dawcy i biorcy. 
Próba polega na przetoczeniu 20-30ml krwi lub preparatu krwiopochodnego, a następnie na spowolnieniu przepływu na 20-30 min. W czasie próby biologicznej stan pacjenta jest nieustannie monitorowany, ponieważ objawy wielu powikłań, mogą wystąpić po podaniu niewielkiej ilości preparatu. Wynik badania jest ważny przez 48 godzin.    
Sposób przetaczania krwi zależy od tego ile pacjent jej stracił lub jakich konkretnie składników krwi potrzebuje.
Jeśli konieczna jest szybka, masywna transfuzja, do żyły obwodowej zakłada się cewnik. Jest on stosowany także wtedy, gdy pacjent wymaga kilkudniowego przetaczania krwi.
Jednak najczęściej krew i jej składniki przetacza się za pomocą wlewu dożylnego - do żyły w ręce wprowadza się wenflon połączony drenem medycznym z workiem zawierającym przygotowaną do przetoczenia krew. 
Rzadziej składniki krwi podaje się w formie pojedynczego zastrzyku dożylnego. 

CZAS PRZETACZANIA KRWI:
- krew pełna rekonstytuowana (KPR), koncentrat krwinek czerwonych (KKCz) - max. 4 godziny 
- płytki krwi - 20-30 minut.
- osocze - od 30 min do 1 godziny 

Istnieje wiele powikłań związanych z transfuzją krwi. Dzielą się one na wczesne i późne.
Powikłania wczesne pojawiają się zazwyczaj w momencie przetaczania krwi lub bezpośrednio po tym zabiegu (w ciągu 24 godzin od zakończenia). Do powikłań wczesnych należą:

• Ostra reakcja hemolityczna – pojawia się w przypadku podłączenia krwi niezgodnej w układzie ABO; objawy, które mogą wystąpić to gorączka, dreszcze, nudności, duszność, ból w klatce piersiowej, ból w okolicach lędźwiowych, skąpomocz, wstrząs;
• Pokrzywka - czyli reakcja alergiczna; objawy to rumień, swędzenie, wysypka, zaczerwienienie skóry;
• Wstrząs anafilaktyczny w wyniku wytworzenia przez organizm pacjenta przeciwciał – występuje po przetoczeniu nawet niewielkiej ilości krwi; objawy to kaszel, skurcz oskrzeli, zaburzenia układu oddechowego i krążenia, gorączka; stanowi zagrożenie dla życia pacjenta;
• Sepsa – powstaje w przypadku przetoczenia preparatu zanieczyszczonego mikrobiologicznie; objawy to wzrost temperatury nawet do 41°C, dreszcze, zaburzenia krążenia;
• Przeciążenie krążenia – pojawia się najczęściej u osób obciążonych schorzeniami kardiologicznymi; objawy to zaburzenia układu krążenia, oddechowego, nieprawidłowe wartości ciśnienia tętniczego;
• Ostre poprzetoczeniowe uszkodzenie płuc – występujące objawy to nagła i silna duszność, dreszcze, sinica, kaszel; nie występują objawy ze strony układu krążenia;
• Reakcje hipotensyjne – spadek ciśnienia skurczowego i rozkurczowego w stosunku do wartości mierzonych przed rozpoczęciem przetoczenia;
• Hipotermia poprzetoczeniowa – powstaje w wyniku masywnych transfuzji krwi.

W przypadku wystąpienia wczesnych powikłań należy reagować natychmiast.
Istnieją także powikłania, których objawy mogą pojawić się dopiero po miesiącu, a nawet po kilku latach. Należą do nich:

• Opóźniona reakcja hemolityczna - zwykle nie wymaga leczenia; pojawić się może gorączka, dreszcze, żółtaczka, duszność;
• plamica poprzetoczeniowa - charakteryzuje się spadkiem płytek i uogólnioną plamicą, ma ciężki przebieg, w leczeniu stosuje się plazmaferezy lecznicze;
• przeszczep przeciwko gospodarzowi - rzadkie, ale bardzo poważne powikłanie, prowadzące często do zgonu pacjenta; objawy: gorączka, wysypka, rumień, niewydolność nerek i wątroby.

Do późnych powikłań należą również powikłania bakteryjne oraz wirusowe, szczególnie wirusowe zapalenie wątroby typu B i C oraz wirus HIV. Obecnie, aby przeciwdziałać przenoszeniu się chorób wirusowych za pośrednictwem transfuzji, wykonuje się szereg badań wirusologicznych oraz bakteriologicznych.

Bibliografia:

https://portal.abczdrowie.pl/transfuzja-krwi#transfuzja-krwi-przebieg

http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-krwionosny/transfuzja-krwi-jak-przetacza-sie-krew_42131.html

https://www.google.pl/search?q=transfuzja&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiHxrbZ24PVAhVFDZoKHQ75B5EQ_AUICigB&biw=1024&bih=615#imgrc=1D-gMUDgzln7t

https://www.google.pl/search?q=transfuzja&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiHxrbZ24PVAhVFDZoKHQ75B5EQ_AUICigB&biw=1024&bih=615#imgrc=9dRP6Ux6JtHRlM:

TTransfuzja krwi to zabieg, który wykonuje się tylko w uzasadnionych przypadkach. O przetoczeniu krwi decyduje lekarz, pod opieką którego znajduje się pacjent. Aby bezpiecznie przetoczyć choremu krew, należy przestrzegać wszystkich zasad postępowania przy tego typu zabiegach. Sprawdź, jak przetacza się krew i ile trwa transfuzja krwi.

http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-krwionosny/transfuzja-krwi-jak-przetacza-sie-krew_42131.html